Preek van de week



Preek  van de week
  Kalender


Opstanding (Paaswake)

"Ze hebben de Heer uit het graf gehaald en we weten niet waar ze hem hebben neergelegd. - Ze hadden nog niet begrepen wat de Schrift zei: dat hij uit de doden moest opstaan." (Joh., 20:2.9).


 Paasnachtvieringen zijn op verre na niet zo populair als de vieringen van de kerstnacht. Misschien valt dat licht te verklaren. Kerstmis is de viering van een geboorte, in omstandigheden die tot de verbeelding spreken. Iedereen kan het zich gemakkelijk voorstellen, en dat heeft men dan ook overvloedig gedaan. Men heeft het ook gedaan met de kruisweg en de gewelddadige dood van Jezus. Ook dat spreekt de verbeelding aan. Maar met zijn opstanding uit de dood ligt het heel anders. De verrijzenis vieren is veel meer een akte van geloof, van naakt geloof, zonder de steun van tastbare beelden. Het graf van Jezus was leeg, ze vonden zijn dode lichaam niet meer. Er is geen Jezusverering ontstaan rond een opgesmukt graf, met bedevaarten naar dat graf.

Van Maria Magdalena en Petrus bij het lege graf zegt het evangelie dat ze nog niet hadden begrepen wat de Schrift zei. Misschien moeten wij zeggen dat wij de Schrift niet meer begrijpen en het daarom zo moeilijk hebben om te geloven. Maar "opstanding" is geen leeg woord. Dat wit ik proberen aan te tonen. We moeten, denk ik, kijken naar Jezus’ leven aan deze kant van het lege graf om iets te begrijpen van zijn opstanding aan de overkant.

Jezus heeft met open ogen naar zijn dood toe geleefd. Vanaf een bepaald moment is het hem duidelijk geworden dat hij er het leven bij zou inschieten als hij met zijn werk voortdeed zoals hij bezig was. Hij heeft zijn Vader in doodsangst gebeden dat het hem allemaal bespaard mocht blijven, maar zijn gebed is niet verhoord. En hij is voor de doodsdreiging niet gezwicht. Hij is rechtop gebleven, trouw aan zijn zending, vertrouwend op zijn Vader.

Jezus heeft veel mensen doen opstaan; uit ziekte en lijden, uit eigen kwaad en verdrukking door anderen. Ze hebben het hem van hogerhand kwalijk genormen, maar ze kregen hem niet klein. Hij heeft opstandig gesproken en gehandeld; tegen hypocrisie en valse pretentie, tegen de betweterigheid van letterknechten. Toen zijn uur dan gekomen was, heeft hij het lijden doorstaan. Hij is er dwars doorheen gegaan, ook als zijn lichaam werd gebroken en zijn leven afgebroken. Jezus is dwars door zijn dood heen gegaan en eruit opgestaan in een nieuwe wijze van leven. Zijn leerlingen hebben het ondervonden: hij is gestorven, maar hij leeft weer, hij is midden onder ons. Ze ontdekten en voelden bij zichzelf de waarheid van wat hij had beloofd: Ik zal jullie de Geest zenden. Het heeft hen de kracht en de moed gegeven om te getuigen van zijn verrijzenis en hun leven daarop af te stemmen. Ze hebben hem in hun tafelgemeenschap aanwezig gesteld toen ze deden wat hij hun had opgedragen: gelovig de maaltijd vieren tot zijn gedachtenis.

Wat betekent het voor christenen dat ze leven uit het geloof in de verrijzenis? Het bepaalt hun doen en laten aan deze zijde van het graf. Opstanding, zou ik zeggen, begint al bij het dagelijkse opstaan uit de overgave aan de slaap, de ochtendluiheid en de zwakheid van het vlees. Opstanding betekent telkens weer opstaan als je gevallen bent en in de val van de bekoring getrapt. Het betekent dat je je niet laat neerslaan door tegenslag. Het betekent dat je medemensen de kans geeft om op te staan door hun vergiffenis te schenken. Dat je zelf vergiffenis vraagt om te kunnen opstaan uit je kwaad. Het betekent opstandigheid tegen onrecht, ook als je vrees moet hebben voor wat men je zal aandoen.


Maar wat dan met de onvermijdelijke dood? Ik ken mensen die de kunst verstaan om naar hun dood toe te leven. Ze bezitten de kracht om los te laten wat ze niet kunnen vasthouden, om af te staan wat hun wordt ontrukt. 1k benijd zulke mensen. Ik hoop dat me op tijd en stond die genade wordt geschonken. Leven uit geloof in de opstanding met de dood voor ogen — je eigen dood en die van geliefden die je te vroeg worden ontrukt — kan je, denk ik, alleen uithouden als je erop durft hopen dat alles dwarsdoor goed is, door verval en dood heen blijft voortbestaan.

Zo moeten we Pasen vieren: de feestelijke uitdrukking van elkaars geloof dat het goede het uiteindelijk wint van alle kwaad.

  • B.J. De Clercq o.p.

  •     top    lijst