"Iedere boom die geen goede vrucht voortbrengt, wordt omgehakt
en in het vuur gegooid . Ik doop U in water met het oog op bekering,
maar die na mij komt is krachtiger dan ik.
Ik ben te min om hem zijn sandalen te brengen.
Hij zal u dopen in heilige Geest en vuur." (Mattheüs, 2:10-11)

Johannes de Doper was een grimmige figuur. Een ruige woestijnrat. Met zijn kemelharen kleed, leren gordel, sprinkhanen en wilde honing. Een kleding die verwijst naar een typisch oudtestamentische profeet. Woestijnvoedsel dat verwijst naar een strenge asceet. Johannes was een donderpredikant met allure. Gevreesd door Herodes, de Farizeeën en Sadduceeën. Onverschrokken preekte hij met oudtestamentische beelden over de dreigende toorn van God. In een ongezouten en bijtende taal noemde hij de Farizeeën en Sadduceeën addergebroed. Hij wees er hen op dat ze geen voorkeursbehandeling moesten verwachten omdat ze zonen van Abraham waren. Er moet vanbinnen iets veranderen. Aan de vruchten kent men de boom. Als het hout dor is wordt de boom omgehakt en in het vuur geworpen. Johannes dreigde met de bijl en met het oordeel. Het kaf zal van het koren gescheiden worden. Het kaf brandt in onblusbaar vuur. Boete, bekering, radicale verandering van gedrag, anders is de wraak Gods onafwendbaar. Aan het koninklijk hof van Herodes zal hij ook geen blad voor de mond nemen. Zijn verkondiging kost hem gevangenschap en dood.

Jezus van Nazaret kwam onder de indruk van deze Johannes. Hij liet zich door hem dopen. Johannes was Jezus' religieuze animator, zijn 'geestelijke leidsman'. Althans aanvankelijk. Want Jezus ging al vlug een geheel eigen weg. Zodanig dat Johannes zich in de gevangenis ging afvragen of hij zich in Jezus niet had vergist. Of hij wel, zoals hij had aangekondigd, de Messias was. Jezus zal aan de leerlingen van Johannes antwoord geven door te wijzen naar wat er gebeurt: blinden zien, doven horen, lammen lopen, melaatsen worden gereinigd en vooral:... "aan de armen wordt de blijde boodschap verkondigd".

Jezus heeft het fascinerende visioen van Jesaja doen oplichten. De heerschappij van de God van de liefde en de gerechtigheid. Jezus zei dat Hij niet was gekomen om te oordelen. Hij preekte geen God van vergelding en wraak. De God van Jezus is de Abba, de lieve Vader van al zijn mensenkinderen. Jezus was kwetsbare en weerloze dienaar van allen. Hij stond niet boven mensen. Hij bepreekte hen niet. Hij spelde ze niet de les. Hij richtte ze op. Hij bemoedigde. Hij zag hun goede wil en prees hun geloof. Hij gaf mensen hun waardigheid terug. Hij was radicaal solidair met de verschoppelingen van zijn tijd. Met diegenen die in de hoek zitten waar de klappen vallen. Met hen die de moed dreigen te verliezen. Als deemoedige en vernederende mens is de profeet Jezus de levende ikoon van de levende menslievende God.

We hebben nog de tijd gekend van de donderpredikanten tijdens parochiale missies. Met de vuistslag op de preekstoel dreigden ze met hel en verdoemenis en joegen de angst op het lijf. Maar als het gaat om geloof zijn angst, dwang en geweld uit den boze! De blijde en bevrijdende boodschap van Jezus' evangelie kan meer harten inspireren tot bekering en vernieuwing. Dan kunnen mensen openbloeien om aantrekkelijke evangelische 'vruchten' voort te brengen en het vredesvisioen van Jesaja te actualiseren.

Daar was het Jezus om te doen. Daar is het ons om te doen. De kleinen en zwakken recht verschaffen. Concreet, voor ons, kan het betekenen: helpen om te bevrijden van de drukkende schuldenlast. Daarover gaat de campagne van welzijnszorg. In ons land zouden ongeveer 400.000 mensen met zo'n schuldenlast zitten. Ze maken schulden om te kunnen overleven. Bij een zware tegenslag komen velen plotseling voor een berg schulden te staan. Wegens bv. echtscheiding, ziekte, ontslag, sterfgeval. Kredietverleners en banken profiteren daarvan. Soms zetten ze hun klanten schaamteloos onder druk. Tot en met een incasso-inspecteur of een deurwaarder. Welzijnszorg wil kredietverstrekkers en beroepsfederaties van banken op hun verantwoordelijkheid wijzen. Ze voert ook politieke actie i.v.m. de wetgeving over deze problematiek. Ze wil ook mensen met schuldproblemen nieuwe kansen geven. Als christenen willen we ons verzetten tegen de prioriteit van geld en winst. Omwille van de realisatie van het visioen van Jesaja en het visioen van Jezus' Rijk Gods.
Dat vraagt ook slagvaardigheid, moed en durf om te spreken. Om zoals Jesaja zegt, "de uitbuiter te striemen met de gesel van onze mond". Maar wel anders dan Johannes de Doper en de vroegere donderpredikanten .

Destijds maakte ik het mee dat Helder Camara op de universitaire campus van Diepenbeek in de agora zo'n 1500 mensen toesprak. Deze bevlogen Braziliaanse bisschop was een en al vuur en vlam! Vol vreugde en hoop kon hij begeesteren en tot bekering oproepen. In zijn persoon en in zijn leven kwam het visioen tot leven.

Advent betekent verwachting, verlangen, naar de verwezenlijking van dat visioen van vrede. De vraag voor ieder van ons is dan ook: laten we ons door de kracht van het visioen nu al in beweging zetten? Advent zegt iets over een wezenlijke grondtrek van ons bestaan: dat ons leven nooit af is. Dat we nog durven verwachten dat het anders kan. Ondanks alle gemiste kansen en ontgoochelingen. Ondanks de schrijnende disproporties in onze wereld. Ondanks een wereld vol onzekerheid en met zoveel vragen naar de toekomst.

Christenen blijven dromen van de wolf bij het lam, de panter naast het geitje, het kind bij het nest van de adder. Met andere woorden christenen zeggen nooit: Het kan niet. Het zal nooit gebeuren. Als christenen proberen we onze onmacht om te buigen tot draagkracht. We zijn geen fatalisten maar adventisten! We hebben hoge verwachtingen. Van de Geest Gods wordt gezegd dat hij/zij alles nieuw maakt. Als we deze goddelijke dynamische stuwkracht een kans geven kan een nieuwe dageraad oplichten in al wat 'duister' is.

Rob Moens, dominicaan, Genk