"Verdraag elkaar en vergeef elkaar, als de een tegen de ander een grief heeft.
Zoals de Heer u vergeven heeft, zo moet ook u vergeven.
Voeg bij dit alles de liefde, die de band van de volmaaktheid is." (Kolossenzenbrief, 3:13-14)

Over de evangelielezing van de laatste zondag van dit jaar hangt een grote somberheid. Jezus' geboorte gaat gepaard met een uitbarsting van geweld, waarvan kinderen het slachtoffer zijn. De romantiek van Kerstmis met herders en zingende engelen heeft plaats gemaakt voor politiek machtsvertoon, dat zoals steeds angst en vernieling zaait.
Jozef en Maria zijn twee opgejaagde mensen, die met hun pasgeboren zoon naar veiliger gebieden vluchten.

Nu weten we wel dat Mattheüs met dit verhaal een dieper inzicht wou overbrengen: dat Jezus nl. in de lijn staat van de groten van Israëls geschiedenis. Want net zoals Mozes wordt het kind Jezus gered van de dood, en net zoals Mozes maakt hij de tocht van Egypte naar het beloofde land en wordt hij de man van bevrijding voor Israël.
Vluchtende, opgejaagde mensen die de speelbal zijn van machthebbers. Het is een verhaal dat tot op vandaag verder geschreven wordt: miljoenen mensen in de wereld die op de vlucht zijn voor geweld en oorlog. Televisiebeelden schotelen het ons voor als dagelijkse kost: een ontwrichte samenleving en ook ontwrichte gezinnen hier en elders.

Een meisje dat enkele weken in een psychiatrisch ziekenhuis verbleef, zegt tegen de dokter: ‘Ik heb hier geen vaste plek’. Een zin die zij voortdurend herhaalt: ik heb hier geen vaste plek. In het gelaat van zulke gekwetste mensen opent zich de wereld van onrecht. Er is fundamenteel onrecht aangedaan aan iemand die geen vader of moeder heeft gehad. Het recht op een vader en een moeder is het eerste mensenrecht. En daarom ook is het vierde gebod: 'eert uw vader en uw moeder', zo fundamenteel. De eerste schriftlezing van dit weekeinde is een commentaar bij dat vierde gebod; het meest uitgebreide dat je in de bijbel kunt vinden.
Wij hebben als christenen dikwijls de loftrompet gestoken over het gezin, maar ondertussen stellen we dagelijks vast dat het gezin verre van ideaal is, dat het van vele kanten wordt gecontesteerd en dat een heleboel mensen niet tot een echt gezinsleven komen.

Het is maar al te waar dat elk gezin zijn eigen verborgen geschiedenis heeft waar de buitenwereld maar enkele flitsen van opvangt. En het is maar best ook dat niet alles in de openbaarheid wordt gebracht. Want iedereen ervaart dat samenleven met elkaar niet gemakkelijk is omdat elkeen zijn eigen karakter, eigen dromen en verwachtingen heeft die soms mijlen ver uit elkaar liggen. Meestal moet er veel water in de wijn gedaan worden. Mensen moeten elkaar telkens opnieuw kansen geven om te herbeginnen. Zorg dragen voor elkaar. "Bekleedt u met tedere ontferming, goedheid, deemoed, zachtheid en geduld", lezen we in de brief aan de Kolossenzen. Het is een blijvend opdracht.

We zijn vandaag in een cultuurklimaat terecht gekomen waarin men de neiging heeft alle relaties en samenlevingsvormen over dezelfde kam te scheren: huwen, samenwonen, lat-relaties, homohuwelijken of geregistreerd partnerschap, het is voor sommige mensen allemaal gelijk. Het is enkel een kwestie van een keuze die je maakt.
Je legt de lat niet te hoog als je zegt dat het in al die relaties uiteindelijk om de liefde gaat en dat dit het belangrijkste is; maar je legt ze te laag als je alle relatievormen gelijkschakelt. O.K., elke keuze die een mens maakt moet je respecteren, maar je kunt niet zeggen dat alle keuzes gelijk zijn. Juist die gelijkmakingstendens van: ’t is allemaal hetzelfde’ ,maakt dat het gezin vandaag alleen nog in naam de hoeksteen van de samenleving is.
En dat is een bedenkelijke evolutie, want sociaal-maatschappelijk gezien al is het belangrijk de waarde en de noodzaak van het huwelijk en het gezin voor het menselijk samenleven te blijven beklemtonen. Daarenboven heeft voor gelovige mensen het huwelijk ook een mystieke en sacramentele dimensie .

Een gezins- of samenlevingsideaal nastreven gaat gepaard met vallen en opstaan. Spijts alles wat een mens kan meemaken, en welke littekens mensen ook dragen, in elkeen blijft een bekommernis leven voor elkaar .
Marcel Weemaes drukte dit treffend uit:

Indien ik je dragen kon
over de diepe grachten
van je gesukkel en je angsten heen,
dan droeg ik je,
uren en dagen lang.

Indien ik de woorden kende
om antwoord te geven op je duizend vragen
over leven, over jezelf,
over liefhebben en gelukkig worden,
dan praatte ik met je,
uren en dagen lang.

Indien ik vrede in je hart kon planten
door geduldig te wachten en te hopen
tot het zaad van vrede in je openbrak,
dan wachtte ik,
uren en dagen lang.

Indien ik genezen kon wat omgaat in je hart
aan onmacht,ontevredenheid
en onverwerkt verdriet,
dan bleef ik naast je staan,
uren en dagen lang.

Maar ik ben niet groter,
niet sterker dan jij
en ik weet niet alles
en ik kan niet zoveel,
ik ben maar een vriend op je weg
al uren en dagen lang.