Het
zich sterker opdringende besef van 'de wereld is ons dorp' veruimt in deze
bidweek voor de eenheid onder de christenen onze blik en doet wijder kijken
dan enkel het ijveren voor de christelijke eenheid. De invoering van de euro
maakt de Europese gedachte voor ieder van ons wat tastbaarder. Maar... groeit
in de E.U-kringen ook het besef dat de godsdiensten bij de eenmaking en
uitbreiding van Europa en bij het propageren van de waarden van het continent
een onvervangbare rol te spelen hebben? Hoe kan dit als de godsdiensten ervan
worden beschuldigd verantwoordelijk te zijn voor bloedige en vernietigende
botsingen tussen mensen en naties, waarbij mensonwaardige confrontaties en
wedijver om de heerschappij beschavingen doen wankelen, zoals we het zien
gebeuren in het Midden-Oosten, in Afghanistan, Indonesië, India en, aan onze
achterdeur, Noord-Ierland en ex-Joegoslavië? Deze opsomming is niet volledig!
Het is niet verwonderlijk dat mensen zich in een dergelijk
klimaat 'godsdienstig dakloos' noemen. Ze voelen een heimwee dat zich moeilijk
onder woorden laat brengen. Maar bet geeft wel aan dat ze geen 'thuis' hebben.
En ook, dat ze niet meer helemaal thuis zijn bij zichzelf, omdat een zo
wezenlijk deel van hun leven, nl. authentieke godsdienstigheid, geamputeerd
dreigt te worden. Veel tijdgenoten geven te kennen dat ze met hun diepste
religiositeit geen kant meer op kunnen, dat ze niet meer weten waar ze
onderdak moeten zoeken.
Met alle christelijke kerken ervaren ook wij soms dat onze
samenleving geen godsdienstige thuis meer biedt. Dit houdt een kritiek in op
onze cultuur. We dreigen in onze tijd verknipt te raken. Alles in aparte
vakjes, zoals de onnoemelijk vele sites op het internet. Godsdienst wordt in
zo'n opdeling als al gauw een reservevakje. Een privé hobby voor de
zondagmorgen. Maar diep in ons blijft het verlangen leven naar Heelheid, het
verband tussen de versnipperde delen. Wie vervreemdt van dat verlangen naar
Heelheid - en wat is godsdienst anders - vervreemdt van zichzelf. Als God de
Heer van het leven is, dan graag van het gehele leven.
Is het niet een prioriteit van de godsdiensten dat ze mensen helpen op zoek te
blijven gaan naar die Heelheid, naar de diepste waarden in het leven? Zoals
het een taak is van de godsdiensten, God bij zijn Naam te noemen, het streven
naar Heelheid levend te houden en de belemmeringen door de verscheidenheid van
de religieuzen belijdenissen te onderkennen en zo mogelijk te overstijgen.
Het vreedzame samenleven van
de godsdiensten heeft van doen met samenlevingsopbouw, en dus met politiek in
de brede maar echte zin van het woord. Godsdiensten moeten mee een beschaving
van het 'samenleven' stichten. Ze bezitten daartoe een spirituele kracht en ze
worden uitgedaagd om uit de beperkingen en de problemen van de eigen
religieuze gemeenschap te treden, de ogen gericht op de Heelheid in de wereld.
De waarachtige godsdienst stimuleert de mensen om door de ogen van God en van
de medemens naar zichzelf en naar de anderen te kijken. Hiermee wordt een
signaal van eenheid en verstandhouding gegeven, in schril contrast met de
dramatische gebeurtenissen op het wereldtoneel van de voorbije maanden,
waarvoor de godsdiensten vaak verantwoordelijk worden geacht.
Gelovigen
die Abraham als gemeenschappelijke stamvader hebben, delen deze zorg met
elkaar,
opdat de mens, met wie God zich vereenzelvigen wil, gered
wordt;
opdat de duisternis waarin soms leven, helder beschenen mag worden door zijn
licht;
opdat Europa en de godsdiensten die er thuis zijn beseffen dat ze elkaars
partners kunnen zijn.
H. Van Tulder o.p., Knokke